پناهگاه حيات وحش
1392/4/18 سه‌شنبه

پناهگاه حیات وحش  | Wildlife Sanctuary/Wildlife refuge

پناهگاه حیات وحش  به محدوده ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل، مرتع، بیشه های طبیعی، اراضی جنگلی، دشت، آب و کوهستان اطلاق

می شود که
دارای زیستگاه های طبیعی نمونه و شرایط اقلیمی خاص برای جانوران وحشی بوده و به منظور حفظ یا احیا این زیستگاه ها تحت حفاظت قرار

می گیرند .   

پناهگاه حیات وحش لوندویل:
     این پهنه با مساحتی بالغ بر 1074.35 هکتار در محدوده شمال غربی و غربی استان در مختصات چغرافیایی طول شرقی ً34.7 َ52 ْ48 - ً28 َ51 ْ48 و عرض شمالی  ً48.7 َ23 ْ38 - ً36.2 َ18 ْ38  در سال 21/5/1354 مورد حفاظت قرار گرفته است . طول منطقه 15 کیلومتر و عرض متوسط آن 500 متر می باشد و از شمال به اراضی سازمان سیاحان از غرب به جاده آستارا هشتپر و از جنوب به رودخانه لوندویل و از شرق به حریم قانونی دریای خزر محدود است . سیمای منطقه شامل تالاب ، پوشش درختچه ای شامل انار وحشی ، سوزنی برگان دست کاشت و مناطق مسکونی می باشد .
همانگونه که گفته شد جاده آسفالته آستارا هشتپر در غرب اراضی است و خود عامل مهمی در جلب مسافران برای بازدید از منطقه می باشد که خود تبعات و شرایط خاصی بر منطقه حاکم می سازد .
      یاد آور می شود انارستان های منطقه از معدود جوامع باقیمانده در سواحل خزر است که در بخش های فراوانی براثر تجاوزات و اثرات توسعه تخریب شده است . نزدیکی پناهگاه حیات وحش لوندویل و تالاب استیل سبب می شود تا سیستم خاصی شکل گرفته ، مهاجرت بین دو منطقه در این حوزه حمایت گردد . از سوی دیگر مجاورت پناهگاه با دریای خزر خود از عوامل پشتیبانی منطقه است و خود در جلب گونه های مهاجر شامل قو ، فلامینگو ، کفچه نوک ، انواع حواصیل ، چنگر و انواع گنجشک سانان و ... بسیار مؤثر است.
 
پناهگاه حیات وحش سلکه :
پناهگاه مذکور با وسعت 32/366 هکتار در قسمت جنوب شرقی تالاب در مختصات جغرافیایی طول شرقی ً39.9 َ28 ْ49 - ً54.1 َ26 ْ49 و عرض شمالی ً55.6 َ23 ْ37 - ً21 َ22 ْ37  قرار دارد و در تاریخ 21/5/1354 مورد حفاظت قرار گرفت . بدلیل مهاجرت پرندگان در فصول زمستان یکی از مناطق مهم اکولوژیک جهت زمستان گذرانی پرندگان محسوب می شود .
    پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان خشکی به طور عمده توسکا ، بید ، صنوبر ، تمشک ، علف هفت بند ، سرخاب کولی ، تاج ریزی و ... و گیاهان آبزی شامل نیلوفر تالابی ، تراپا ، نی ، لویی ، اسپرغان ، آلاله آبی ، عدسک ها ، تخت قورباغه ، مریم آبی ، بارهنگ آبی و ... می باشند . عمده پرندگان منطقه گونه های مهاجر آبی شامل : انواع قو ، غاز ، مرغابی ها از جمله سرسبز ، گیلار ، خوتکا ، سرحنایی ، اردک سیاه کاکل ، ارده ای و ... چنگر ، چنگر نوک سرخ ، انواع حواصیل ، اگرت ، گاوچرانک ، چوب پا ، آووست ، ماهیخورک ، پرستو ، انواع گونه های شکاری مثل سنقر تالابی ، عقاب تالابی ، لیل و ... می باشد .
پناهگاه حیات وحش سرخانکل :
   این منطقه در محدود تالاب بین المللی انزلی قرار دارد که مساحت آن در حدود 24/1214 هکتار و محیط آن در حدود 14/17 کیلومتر بوده و در تاریخ 21/3/1381 مورد حفاظت قرار گرفت . این منطقه در مختصات چغرافیایی طول شرقی   ً18.3 َ27 ْ49 - ً26.4 َ24 ْ49 و عرض شمالی ً20.1 َ26 ْ37 - ً47.4 َ23 ْ37 قرار دارد . پناهگاه حیات وحش سرخانکل در غرب سلکه واقع شده که از طرف شمال به کانال ماهروزه و از طرف جنوب به روستاهای هندخاله ، سیاه درویشان و از طرف شرق به رودخانه هندخاله و از طرف غرب به رودخانه تازه بکنده محدود می باشد . منطقه مذکور پوشیده از آزولا ، سه کوله خیز ، لاله تالابی و نیزار می باشد که گونه غالب گیاهی آن را نی ، لوئی تشکیل میدهد.
        از حیات وحش پناهگاه حیات وحش سرخانکل پرندگان مهاجر نظیر قو ، غاز ، چنگر و انواع مرغابیها ، طاووسک ، یلوه ، کاکایی نیز در این منطقه زمستانگذرانی می نمایند . منابع آبزی منطقه نیز دو نوع هستند ، ماهیان بومی عبارتند از : سوف ، هشترخان ، کپور ، سیم ، شوک ( اردک ماهی ) و ماهیان مهاجر از قبیل ماهی سفید ، سفید کولی و سیاه کولی .
 
پناهگاه حیات وحش چوکام :
      تالاب چوکام با مساحت 346 هکتار در شرق تالاب انزلی بخشی از مجموعه تالاب انزلی است که به دلیل اهمیت زیستگاهی از دیدگاه پرندگان مهاجر آبزی از تاریخ 15/2/1381 به مدت 5 سال منطقه شکار ممنوع سپس در سال 1384 با افزایش مساحت به 69/443 هکتار تبدیل به پناهگاه حیات وحش چوکام گردید . این منطقه در مختصات جغرافیایی طول شرقی ً53.2 َ33 ْ49 - ً05.9 َ31 ْ49 و عرض شمالی    ً27 َ25 ْ37 -  ً14.5 َ24 ْ37  قرار دارد . شمال منطقه به رودخانه رمضان بکنده از جیره سر چوکام ، شرق محدود به کانال احداثی به طول 1500 متر بین رودخانه های رمضان بکنده و قنادی ، جنوب محدود به رودخانه ﻟﻠﻪ کا و بخشی از رودخانه های قنادی و جنوب شرق متصل به کانال احداثی به طول 900 متر بین رودخانه های قنادی و ﻟﻠﻪ کا و غرب متصل به رودخانه ﻟﻠﻪ کا از روستای جیر سر باقر خاله محدود است .
      ارتفاع منطقه از سطح دریا 25 متر و تابع سطح تالاب انزلی است . چون منطقه بخشی از تالاب انزلی است فون و فلور آن نیز تحت تأثیر تالاب بوده ، بخش اعظم آن را کلاس های آبی فاقد پوشش گیاهی در برگرفته و بخش دارای پوشش گیاهی را نیزارهای متراکم و گیاهان وابسته به سیستم آبی دربرمی گیرد . عمده گیاهان منطقه شامل نی ، سورف ، لاله تالابی ، اسپرغان ، سیزاب ، سرخاب کولی ، تاج ریزی ، تمشک و ... است . از سوی دیگر نظر به تالابی بودن منطقه ، اهمیت ویژه ای از دیدگاه پرندگان مهاجر آبزی دارد
و انواع گونه های شکاری مثل لیل ، سنقر ، عقاب تالابی و انواع مرغابی ها شامل خوتکا، گیلار ، اردک ارده ای ، کله سبز و ... انواع آبچلیک و یلوه و .... در منطقه حضور دارند .
 
پناهگاه حیات وحش امیرکلایه:
      در 30 کیلومتری شمال شهرستان لاهیجان قرار گرفته است این تالاب با مساحتی حدود 99/1084 هکتار در نزدیکی دریای خزر، در مختصات جغرافیایی طول شرقی ً22.5 َ12 ْ50 - ً57.6 َ09 ْ50 و عرض شمالی  ً16.8 َ22 ْ37 - ً07.9 َ18 ْ37  واقع می باشد و در تاریخ 21/5/1354 مورد حفاظت قرار گرفت .  با توجه به اینکه با فاصله ای نزدیک به 500 متری از دریا دارای آب شیرین می باشد این تالاب توسط چشمه های زیرمینی و تعدادی زهکش که آب مزارع کشاورزی را وارد تالاب می نماید تغذیه می شود . از عمده ترین پستانداران منطقه شامل انواع جوندگان ، شنگ ، راسو و شغال می باشد البته در گذشته گراز نیز در منطقه گزارش می شد که بعلت تخریب زیستگاه و شکار بی رویه در چند سال اخیر گزارشی مبنی بر وجود آن در منطقه نمی باشد . حدود 133 گونه پرنده در امیرکلایه تاکنون شناسایی شده است که شامل انواع مرغابی سانان ، چنگر ، اگرت و پرندگان شکاری و پرندگان آبزی می باشد .